Krótki słownik pojęć stosowanych w obróbce kamienia naturalnego
By ułatwić orientację naszym klientom podajemy krótką charakterystykę powierzchni płyt kamiennych. Wybierając płytę trzeba się kierować nie tylko walorami estetycznymi (np. kolor), ale także funkcjonalnymi (np. bezpieczeństwo w przypadku schodów czy posadzek).
Bloki kamienne wydobyte w kamieniołomach są następnie rozłupywane lub cięte na płyty kamienne. Kamienie łupane mają naturalną, nierówną powierzchnię. Kamienie te można dalej formatować czyli ciąć je wzdłuż 2 lub 4 boków. Natomiast po rozcięciu kamienia za pomocą pił tzw. traków powstają płyty kamienne (slaby). Powierzchnie slabów mogą być następnie w różny sposób wykańczane. Te płyty sprzedawane są w hurtowniach, a zakłady kamieniarskie wykonują z nich różne gotowe wyroby, jak blaty, parapety, schody, kominki czy nagrobki.
Możliwe są następujące sposoby wykończenia powierzchni kamiennych (slabów):
[styledlist style=”square” text_size=”none”]- Szlifowanie – powierzchnia jest wyrównana, matowa. Szlifowanie może się odbywać za pomocą tarcz szlifierskich o różnej gradacji, tym samym powierzchnia jest bardziej lub mniej matowa.
- Polerowanie – powierzchnia idealnie gładka z lustrzanym połyskiem. W efekcie polerowania uzyskuje się efekt podobny do tego jakby się zmoczyło skałę tzw. efekt mokrego kamienia. Polerowanie uwydatnia kolory i fakturę kamienia. Powierzchnia polerowana jest oczywiście bardzo śliska (łatwa w utrzymaniu czystości) co jest atutem w przypadku parapetów, blatów, czy pomników cmentarnych, ale nie jest w przypadku podłóg czy schodów.
Zdecydowanie odradzamy używanie polerowanych płyt na schody, choć takowe zdarzają się nawet w budynkach użyteczności publicznej. Ponieważ są niebezpieczne, to wkrótce przeważnie pokrywa się je nakładkami gumowymi, co kompletnie psuje efekt wizualny, nie mówiąc już o niepotrzebnie wydanych pieniądzach. By powierzchnia nie była śliska stosuje się płomieniowanie i groszkowanie. - Płomieniowanie – powierzchnia kamienia poddana jest oddziaływaniu płomienia palnika (temp. ok. 1300 stopni). W rezultacie powstają naprężenia wierzchniej warstwy kamienia, która się łuszczy na głębokość 2-3 mm. Dzięki temu powierzchnia nie jest śliska, a kamień nie traci swoich właściwości budowlanych.
- Groszkowanie – powierzchnia kamienia poddana jest uderzeniom specjalnych młotków (groszkowników). W rezultacie powstają wgłębienia o podobnej wielkości podobne do groszku. Powierzchnia przestaje być śliska, świetnie się nadaje (podobnie jak płomieniowana) do powierzchni poziomych tj. schody, posadzki.
- Szczotkowanie – to zabieg mechaniczny, który można stosować na każdym etapie obróbki płyt kamiennych (po łupaniu, płomieniowaniu, szlifowaniu, piaskowaniu czy groszkowaniu). Szczotkowanie pozwala mechanicznie (bez użycia impregnatu, a więc zabiegów chemicznych) wydobyć barwy kamienia. Powierzchnia szczotkowana ma właściwości antypoślizgowe. Jednocześnie płyta przypomina stare kamienne posadzki, stąd często proces szczotkowania określany jest też jako antykowanie (bywa również określany jako satynowanie – płomienowanie a następnie szczotkowanie).
- Piaskowanie – poddanie powierzchni kamienia oddziaływaniu silnego strumienia piasku (różnej gradacji, pod różnym kątem). Ziarnka piasku wybiją drobne ziarna z powierzchni kamienia i w rezultacie powstaje faktura o drobnych, równomiernych zagłębieniach (szorstka powierzchnia).
Terminologię reguluje norma: PN-EN 12670 „Kamień naturalny. Terminologia”